Gothic Üslubu

XIX. yy. da ortaya çikan mimarlik üslubu. Avrupa ve ABD'de XIX. yy. mimarlik etkinligine büyük ölçüde egemen olan yeni gotik üslubun kökeni XVIII. Yy. deki fantezi gotik mimarlik modasina dayanir. Romantiklerin gotik üslubunun ilginç yönlerine asiri egilimi Londra disinda Strawberry Hill'deki Horace Walpole villasinda somut bir biçimde ortaya konmustur.1830 yilarinda yapilan Ortaçag'in gotik sanat ve mimarligin yansittigi Hiristiyanlik erdemlerinin yeniden kesfi amacinin en güzel örneklerindendir.

Yeni gotik üslubunun ideolojik cephesinin resmi temsilcileri John Ruskin ile akimin bir çesit manifestosu olan Contras(kontrastlar 1836)adli yapiti yazmis olan Augustus Pugin'dir.Yeni gotik egilimlerinin ortaya çiktigi ilk yapisiyla Ingiltere'nin ilk ulusal aniti olan ve Pugin'in destegiyle planlarini 1836'da Sir Charles Barry'nin çizdigi parlamento binasidir (yada öbür adiyla Westminster sarayi) Bu dev projede gotik mimarlik ögelerinin yani sira yapittaki bütün esya ve iç süslemelerde de ayni üslup benimsenmistir.

Parlamento binasinin yaratigi hayranlik yeni gotik üslubunda yapilarin pes pese ortaya konmasina yol açmistir. Akimin baslica temsilcisi en az 39 katedral ve manastir kilisesinin tasarimini yapan Sir George Gillbertscott'tur. Projesini çizdigi her yapida söz gelimi George Edmund Streetgibi bazi mimarlar kadar basarili olmamissa da yeni gotik üslubunun bas yapitlarindan birinin planlarini çizmistir: Londra da Albert Memorial (1864-72)

Yeni gotik üslubu Kuzey Avrupa'da ulusal bir kimlik kazanmis her Kuzey Avrupa Ülkesi kendine özgü gotik gelenegini yaratmistir. Yeni gotigin Almanya'daki basyapiti Köln katedralidir ( 1842-80) Alman ulusunun birliginin bir simgesi olarak, hem Katoliklerin, hem de Protestanlarin parasal destegiyle yapilmistir. Yeni mimarlik akiminin coskuyla karsilandigi ABD ?deyse yeni gotik üslubunun baslica yapitlari New York'ta gerçeklestirilmistir. Richard Upjohn ?in ünlü Trinitiy kilisesi ve ek yapilari (1843-46)yine Renwick'in Saint Patrick katedrali(1858-79)

Bu arada XX. yy.ilk gökdelenlerin çogu da Cass Gilbert'in gerçeklestirdigi 60 katli Fransiz gotigi üslubundaki Woolworth binasi (1913 New York) gibi yeni gotik üslupta yapilmistir. Yeni gotik üslubu XIX. Yy. sonunda gerilmeye baslamis bu üslupta çalisan nitelikli isçilerinin ücretlerini çok yüksek olmasi yani sira yeni mimarlik akimlarinin ortaya çikmasiyla ortadan kalkmistir.